موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا

ما انسان را از نطفه به هم آمیخته اى آفریدیم، و او را مى آزماییم. (بدین جهت) او را شنوا و بینا قرار دادیم. (انسان/۲)

آفرینش انسان از نطفه مخلوط ممکن است اشاره به اختلاط نطفه مرد و زن و ترکیب اسپرم و اوول بوده باشد همان گونه که در روایات اهلبیت(علیهم السلام)اجمالاً به آن اشاره شده است. یا اشاره به استعدادهاى مختلفى که در درون نطفه از نظر عامل وراثت از طریق ژن ها و مانند آن وجود دارد، و یا اشاره به اختلاط مواد مختلف ترکیبى نطفه است; چرا که از ده ها ماده مختلف تشکیل یافته، و یا اختلاط همه اینها با یکدیگر، معنى اخیر از همه جامع تر و مناسب تر است.

جمله نَبْتَلِیْه اشاره به رسیدن انسان به مقام تکلیف، تعهد، مسئولیت، آزمایش و امتحان است، و این یکى از بزرگترین مواهب خدا است که به انسان کرامت فرموده و او را شایسته تکلیف و مسئولیت قرار داده است.

و از آنجا که آزمایش و تکلیف بدون آگاهى ممکن نیست، در آخر آیه اشاره به ابزار شناخت و چشم و گوش مى کند که در اختیار انسان ها قرار داده است.

تفسیر نمونه