موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

?لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَخْلُقُ ما يَشاءُ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ إِناثاً وَ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ الذُّكُور (۴۹) أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْراناً وَ إِناثاً وَ يَجْعَلُ مَنْ يَشاءُ عَقيماً إِنَّهُ عَليمٌ قَدير (۵۰- شوری)

?مالكیّت و فرمانروایى آسمان‏‌ها و زمین فقط در سیطره خداست، هر چه را بخواهد مى‏‌آفریند، به هر كس بخواهد دختر عطا مى‏‌كند و به هر كس بخواهد پسر مى‏‌بخشد؛ یا پسر و دختر را با هم مى‏‌دهد و هر كه را بخواهد عقیم مى‏‌كند و فرزند نمى‏دهد كه او دانا و تواناست.

قرآن کریم براى نشان دادن این واقعیت كه هر گونه نعمت و رحمت در این عالم از سوى خدا است و كسى از خود چیزى ندارد به یك قانون كلى و یك مصداق روشن آن اشاره كرده و مى‏فرماید: «مالكیت و حاكمیت آسمانها و زمین براى خدا است و هر چه بخواهد مى‏‌آفریند» و به همین دلیل همه ریزخوار خوان نعمت او هستند و نیازمند به لطف و رحمت او؛ از این رو نه غرور به هنگام نعمت منطقى است و نه یاس به هنگام مصیبت.

آنگاه به نمونه روشنى از این واقعیت كه هیچ كس از خود چیزى ندارد و هر چه هست از ناحیه او است اشاره کرده می فرماید: به هر كس اراده كند دختر مى‏‌بخشد و به هر كس بخواهد پسر. یا اگر بخواهد هر دو آنها را مى‏‌دهد و هر كس را هم که مصلحت بداند عقیم و بى فرزند مى‏‌گذارد.

به این ترتیب مردم را به چهار گروه تقسیم کرد:
آنهایى كه تنها پسر دارند و در آرزوى دخترى هستند
 آنها كه دختر دارند و در آرزوى پسرى
آنها كه هر دو را دارند
گروهى كه فاقد هر گونه فرزندند و قلبشان در آرزوى آن پر مى‏كشد.

و این یك نمونه بارز از عدم توانایى انسان از یك سو، و نشانه روشن از مالكیت و حاكمیت و خالقیت خداوند از سوى دیگر است. گر چه نقش بعضى از غذاها و داروها را در افزایش احتمال تولد پسر یا دختر نمى‏‌توان انكار كرد، ولى باید دانست كه آن اثر را هم خدا در آن دارو و روش‌ها قرار داده است و هیچ کدام خارج از علم و قدرت خدا نیستند.

نکته دیگری که در آیه به چشم می خورد اینکه برای هر دو جنس از تعبیر «یهب؛ مى‏‌بخشد» استفاده کرد و این دلیل روشنى است كه هم دختران هدیه الهى هستند و هم پسران و فرق گذاشتن میان این دو از دیدگاه یك مسلمان راستین صحیح نیست.

 تفسیر المیزان