موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

بهلول از جانب قبرستان می آمد، پرسیدند از کجا می آئی؟

 گفت: از لشکرگاه مردگان.

 گفتند: با همدیگر چه سؤال و جوابی داشتید؟

 بهلول گفت: از آنها پرسیدم که کی از اینجا کوچ میکنید؟

جواب دادند: ما منتظر آمدن شما هستیم تا از این منزل حرکت نمائیم.

دفن شدن حضرت رقیه (سلام الله علیها) با غل و زنجیرهای اسارت…
______________________________

در حکایت ملا محمدهاشم خراسانی و نبش قبر حضرت رقیه سلام الله علیها
توسط ایشان به منظور ترمیم قبر و رفع آب‌گرفتگی مضجع شریف حضرت رقیه (سلام الله علیها) در سال 1280 هجری، نقل شده است؛

◆ جناب ملا سید هاشم بعد از نبش قبر ایشان،
مدام از شدت گریه و غصه غش می‌کرد. چون او را به هوش می‌آورند،
قضیه زنجیر را به مردم می‌گفت و می‌فرمود؛
بدن مطهّر ایشان در پارچه سیاهی کفن شده بود.
بخشی از صورت منّور ایشان را دیدم که هنوز از آثار سیلی، کبود و مجروح بود،

همچنین یک زنجیر کوچکی هم به گردن آن بانو بسته بودند.
سپس به همراه شیون ایشان، صدای ضجه و زاری از مردم بر می‌خواست.

 امام حسین (ع) فرمودند:

لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثة: إلـى ذِى دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب
جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.

(تحف العقول ، ص 251)

آیا از ایرانیان نیز افرادی در حماسه عاشورا حضور داشتند؟

پیش از ورود به بحث اصلی بیان نکاتی لازم به نظر می‌رسد:

اول :  در سال 61 هجری برابر با قیام امام حسین(ع) هنوز مردم ایران با ابعاد فضایل اهل بیت(ع) آشنایی نداشتند و بیشتر تحت تأثیر اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعه آن زمان بودند که بر اساس سیاست خلفا اداره می‌شد. به‌علاوه؛ بنای امام حسین(ع) بر این نبود که با لشکری که دارای آرایش نظامی و جنگی است، به سوی عراق حرکت کند، تا این سؤال پیش آید که چرا ایرانیان به کمک امام حسین نشتافتند؛ وگرنه ایرانیان از دیرباز در زمره موالیان اهل بیت بوده و همواره خوش درخشیده‌اند. شاهد این امر که مردم ایران دلباخته اهل بیت بوده و هستند، این است که بعد از شهادت امام حسین(ع) که مردم با مظلومیت امام حسین و جنایات یزید آشنا شدند، ایرانیانی در قیام مختار که به عنوان خون‌خواهی امام حسین(ع) صورت گرفت، شرکت نمودند.[1]

برخی مورّخان می‌نویسند: این موالی (ایرانیان و سایر عجم‌ها) که در کوفه فراوان بودند و کسب و تجارت کوفه غالباً در اختیار آنان بود، به سپاه خونخواهان شهدای کربلا پیوستند. فزونی آنان در لشکر مختار و ابراهیم و توجه این دو فرمانده به ایشان، به حدی بود که خشم اشراف عرب را بر می‌انگیخت.[2] این وضع، ادامه داشت تا این‌که در زمان قیام زید بن علی، بیشتر موالی عراق، ایرانیان ری، جرجان و خراسان نیز تحت تأثیر قیام وی قرار گرفتند.[3]

دوم :  بخشی بزرگ از حماسه و شور و جان‌فشانی در صحنه پایداری عاشورا، از آن موالیان است، چه وابستگان به بنی هاشم که همراه با اهل بیت(ع) از مدینه به کربلا آمده بودند و چه وابستگان به قبایل اصحاب امام حسین(ع) که از کوفه اعزام شده بودند. برخی از موالی حاضر در میدان کربلا همان ایرانیان ساکن کوفه‌اند.

سوم :  واژه «مولی» و «موالی» و «موالیان» در معانی‌ مختلفی چون: «هم‌پیمان» و یا «بسته» به قبیله آمده است،[4] نه در مفاهیمی مانند «غلام» و «برده» که در ترجمه‌های عامیانه به چشم می‌آید. اخیراً که به مسائل تاریخی با رویکردی کاوشگرانه‌تر نگریسته می‌شود، توجه بدین مفهوم بیشتر دیده می‌شود و چنان‌که علامه شعرانی نیز در ترجمه «نفس المهموم»، اثر ارزنده شیخ عباس قمی، می‌نویسد:

«مولی، را در این کتاب به معنای “بسته” ترجمه می‌کنیم. موالی جمع “مولی” به بستگان؛ یعنی کسی که عرب نیست و یا به یکی از قبایل عرب بسته می‌شود و یا پیمان می‌بندد و آن طایفه ملزم می‌شدند که او را حفظ کنند و میراث او برند و اگر جنایتی کند، غرامتش را بپردازند که در فقه نیز “ولاء عتق” و “جریره” گویند».[5]

با این همه، واژه یاد شده، شامل غیر اعراب است، چه ایرانیان ساکن در سرزمین‌های اسلامی و چه رومیان و عبریان و سیاه‌پوستان آفریقایی. امّا چون ایرانیان بیشترین جمعیّت موالی ساکن کوفه را تشکیل می‌دادند، منظور از «موالی» که در منابع تاریخی مربوط به حماسه عاشورا دیده می‌شود، غالباً شامل ایرانیان است؛[6] مگر کسانی که به برخی قراین چون داشتن پسوندی خاص و یا ویژگی ظاهری مانند «اسود» بودن ــ که غالباً شامل سیاه‌پوستان آفریقایی تبار است ــ شناخته می‌شوند.

چهارم :  پس از شهادت امام حسین(ع) نیز که مورّخان از شرکت موالی کوفه در سپاه «مختار بن ابی عبید ثقفی» سخن می‌گویند، و نیز در سپاهی که به فرماندهی «ابراهیم بن مالک اشتر» به انگیزه انتقام خون امام حسین(ع) و یاران شهیدش برای نبرد با سپاه شام می‌رود، سخن از ایرانیان است.[7]

بنابر تحقیق و جست‌وجو در برخی کتاب‌های تاریخی و مقاتل، سخن از کسانی است که احتمال ایرانی بودن آنها وجود دارد که در حماسه جاوید عاشورا، نقشی ماندگار داشته‌اند که البته نام برخی از آنان در منابع کهن موجود است و برخی نیز در منابع دوران صفویّه مانند بحارالأنوار و تنی چند هم در کتاب‌های پس از آن که غالباً خالی از پژوهش‌اند. در این نوشته؛ تنها به ذکر نام کسانی که احتمال ایرانی بودن آنها وجود دارد و در بعضی کتاب‌های مورد دسترس از آنها نام برده شده، بسنده می‌شود. و درستی یا نادرستی آن نیازمند تحقیق و وقت بیشتر در منابع تاریخی می‌باشد که از حوصله این نوشته خارج است.

ادامه »

امام خمینی (ره):

حوزه های روحانیت محل تدریس و تعلیم و تبلیغ و رهبری مسلمانان است…

ولایت فقیه و حکومت اسلامی، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ص 146.

مقام معظم رهبری:

سه کار عمده بر عهده روحانیون است:

« هدایت فکری و معنوی» ،

« هدایت سیاسی»

و « خدمات اجتماعی و غم خواری و خدمت رسانی به مردم».

دیدار با مدیران، مدرسان و طلاب حوزه های علمیه استان تهران 25/2/95

مقام معظم رهبری:

جامعه ای که در راه تقوا حرکت می کند، فضای زندگی آن جامعه، فضای سالم و محبت آمیز و همراه با تعاون و همکاری بین آحاد جامعه است.

شاگردی از عابدی پرسید::تقوا را برایم توصیف کن؟
عابد گفت:
اگر در زمینی که پر از خار و خاشاک بود مجبور به گذر شدی چه می کنی؟

شاگرد گفت:
پیوسته مواظب هستم و با احتیاط راه می روم تا خود را حفظ کنم.

عابد گفت:
در دنیا نیز چنین کن تقوا همین است

از گناهان کوچک و بزرگ پرهیز کن و هیچ گناهی را کوچک مشمار
زیرا کوهها با آن عظمت و بزرگی از سنگهای کوچک درست شده اند.

استخوان بی‌نماز

شخصی آمد به نزد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) شکایت از فقر و نداری کرد حضرت فرمود: مگر نماز نمی‌خوانی عرض کرد من پنج وقت نماز را به شما اقتدا می‌کنم، حضرت فرمود: مگر روزه نمی‌گیری عرض کرد سه ماه روزه می‌گیرم. آن حضرت فرمود امر خدا را نهی و نهی خدا را امر می‌کنی یا به کدام معصیت گرفتاری عرض کرد یا رسول الله حاشا و کلّا که من خلاف فرموده‌ی خدا را بکنم حضرت متفکرانه سر به جیب حیرت فرو برد ناگاه جبرئیل نازل شد عرض کرد یا رسول الله حق تعالی ترا سلام می‌رساند و می‌فرماید در همسایگی این شخص باغیست و در آن باغ گنجشکی آشیانه دارد و در آشیانه او استخوان بی‌نمازی می‌باشد به شومی آن استخوان از خانه‌ی این شخص برکت برداشته شده است و او را فقر گرفته است. حضرت به او فرمود برو آن استخوان را از آنجا بردار، بینداز دور. به فرموده‌ی آن حضرت عمل کرد بعد از آن توانگر شد.

منبع : کتاب انوار المجالس

سوال 1:
مادر حضرت رقیه که بود؟ و آیا در کربلا حضور داشت؟
پاسخ :
مادر حضرت رقیه ، مطابق بعضی از نقلها ، « ام اسحاق» نام داشت که قبلا همسر امام حسن علیه السلام بود ؛ و آن حضرت در وصیت خود به برادرش امام حسین علیه السلام سفارش کرد که با ام اسحاق ازدواج کند ، و فضایل بسیاری را برای آن بانو برشمرد [ابصارالعین فی انصار الحسین صفحه 368]
بعد از ولادت حضرت رقیه ، ام اسحاق بیمار شد و دیری نپایید که از دنیا رفت [ السیده رقیه صفحه 24]
سوال 2 :
مداحان و سخنرانان می گویند : در خرابه شام رقیه یاد پدرش را کرد و همه به گریه افتادند و صدای آنان به یزید رسید . حال سوال اینجاست که چگونه صدا ، از داخل خرابه به قصر رسیده است؟ یعنی یزید داخل خرابه بوده است؟! آیا این دروغ نیست؟!
پاسخ :
معاویه در حال ساخت قصری به نام کاخ خضرا بود ، برای همین خانه هایی را خرید تا قصر را بنا کند
یکی از این خانه ها متعلق به پیر زنی بود که حاضر به فروش خانه ی خود نبود و می گفت می خواهم در همین جا زندگی کنم و بعد از مرگم نیز قبرم درون خانه ام باشد.
معاویه دستور داد خانه را خراب کنید ، اما عمرو عاص مخالفت کرد و گفت :
“عرب همیشه در آرزوی حاکمی عادل بوده و تو می توانی از این فرصت استفاده تبلیغاتی کنی ؛ به این صورت که قصر را بسازی و آن خانه را خراب نکنی . آنوقت هرکه از درب قصر وارد شود اولین سوالی که برایش پیش می آید این است که این خانه ی خرابه در وسط قصر چه می کند و ما به او پاسخ می دهیم که عدالت ما به ما اجازه ی خراب کردن خانه ی پیر زن را نمی دهد “
این جریان اتفاق می افتد و بعد از مدتی پیر زن از دنیا می رود و معاویه باز هم آن خانه را خراب نمی کند.
در زمان یزید با وجودی که این خانه به خرابه تبدیل شده باز هم این نیرنگ ادامه پیدا می کند
زمانی که اسرا را به شام می آورند ، در آن خرابه قرار می دهند و آن خرابه داخل حیاط قصر بوده است
[منبع:کتاب ریحانه کربلا - نوشته عبدالحسن نیشابوری- صفحه101 به نقل از کتاب صفریه جلد 2 صفحه 42 – با اندکی تصرف]

آیا امام حسین (ع) به دست شیعیان خود کشته شد؟

پاسخ:

این هم یکی از سخنان ناجوانمردانه ای است که نظیر آن در دوران ما زیاد به گوش می خورد و گویی عده ای می خواهند به هر شکل و روشی به حق و حقیقت حمله کنند، بدون آنکه اندک ارزیابی ای از محتوای سخن خود داشته باشند.

1-شیعه به کسی می گویند که پیرو و مطیع ائمه باشد، پس چگونه می توان قاتلان ائمه را شیعه خطاب کرد؟

2-وقتی در هیچ جا امثال شمر، خولی، سنان و … شیعه خوانده نشده اند، چگونه می توان چنین سخنی گفت حال آنکه شیعه نظیر حبیب بن مظاهر، مسلم بن عوسجه، زهیر بن قین و … بودند که نهایت فداکاری و دلاوری را در رکاب امام حسین (ع) به نمایش درآوردند.

3-امام حسین (ع) در سخنان خود، لشگر یزیدیان را پیروان ابوسفیان و عده ای بی دین می خواند و می فرمایند: وای بر شما ای پیروان أبو سفیان! اگر دین ندارید و از روز معاد نمی هراسید، لا اقل در دنیا آزاد مرد باشید و آن گونه که می پندارید به حسب و نسب خود که عرب هستید باز گردید. (اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 45)

4-اگر منظور از شیعه خواندن قاتلان این است که به امام حسین (ع) نامه نوشته بودند، شبث بن ربعی و حجار بن أبجر و عمرو بن حجاج و … از نویسندگان معروف نامه بوده اند که هیچ جا ادعای شیعه بودن آنها نشده است.

5-لشگر مقابل امام حسین (ع) کسانی بودند که در دلیل کینه ها و دشمنی هایشان به امام (ع) می گویند: « إنما نقاتلک بغضاً لأبیک» یعنی: ما از روی بغض و کینه ای که با پدرت علی بن ابی طالب داریم با تو به جنگ و نبرد برخاسته ایم. (ینابیع المودة، قندوزی حنفی، ص 346( آیا می توان کسانی که خود را دشمن حضرت علی (ع) می دانند، شیعه خواند؟

6- اگر این ادعا بدان خاطر مطرح شده که کوفیان شیعه بوده اند، باید بگوییم در زمانی عده ای از کوفیان شیعه بودند، که قطعا در دوران امام حسین (ع) عده قابل توجه شیعه در کوفه وجود نداشت. ابن أبی الحدید معتزلی در این باره می گوید: (در زمان معاویه) سخنرانان در هر کوی و برزن و بر فراز هر منبری علی را لعن کرده و از او بیزاری می جستند و به او و اهل بیت او دشنام می دادند؛ و بیچاره ترین مردم در آن زمان، مردم کوفه بودند؛ زیرا شیعه علی علیه السلام در آن شهر زیاد بود؛ معاویه، زیاد بن سمیه را حاکم کوفه و هم زمان شهر بصره را نیز تحت امر او ساخت. و او به دنبال شیعیان می گشت ـ او شیعیان را می شناخت، زیرا در زمان خلافت علی علیه السلام از طرفداران او بود ـ پس ایشان را حتی زیر هر سنگ و کلوخی هم که بودند می یافت و به قتل می رساند و یا تهدید به قتل می کرد؛ و دست ها و پا ها را جدا کرده و چشم ها را کور می کرد؛ و ایشان را بر تنه های درخت خرما به دار می کشید؛ و یا از عراق بیرون می کرد؛ تا جایی که کسی از شیعیان شناخته شده در عراق باقی نماند. (شرح نهج البلاغة، ج11، ص 44)

امام در نجف قبل از اینکه جلسه درس شروع شود و ایشان وارد اتاق گردند، با درنگی کوتاه ، نگاهی به اطراف محل درس می انداختند. یک روز ، در میان کفش ها متوجه کفشی می شوند که فقط نیمی از آن سالم بود و به هیچ وجه قابل استفاده نبود . امام از این موضوع ناراحت شده بعد از درس به یکی از آقایان فرمودند: « فردا صبح می روی در میان کفش ها آن کفش را پیدا می کنی و بعد آنجا می ایستی تا صاحبش را ببینی. آن وقت منزل او را پیدا کن و به من بگو.» آن شخص می گفت:« فردای آن روز من به فرمایش آقا عمل کرده و منزل آن شخص را که یک طلبه یزدی بود پیدا کردم. موضوع را به عرض آقا رساندم. ایشان ترتیبی دادند که او صاحب یک دست لباس کامل و کفش شد.»

برداشت هایی از سیره امام خمینی، ج1، ص 216

به منطقه سومارکه رفتیم و به هر سنگری که سر می زدیم از ابراهیم می خواستن که برای اونها مداحی کنه و از حضرت زهرا (س) بخوانه. شب در جمع بچه های یکی ازگردان ها شروع به مداحی کرد صدای ابراهیم به خاطر خستگی و طولانی شدن مجالس گرفته بود. بعد از تمام شدن مراسم یکی دو نفر از رفقا با ابراهیم شوخی می کردن و صداش رو تقلید می کردن وچیزهائی می گفتن که خیلی ناراحت شد. ابراهیم عصبانی شد و گفت:"من مهم نیستم، اینا مجلس حضرت رو شوخی گرفتن. برای همین دیگه مداحی نمی کنم". هر چه می گفتم: آقا ابرام، حرف بچه ها رو به دل نگیر، تو کار خودت رو بکن “، بی فایده بود آخر شب هم که برگشتیم مقر، قسم خورد که :"دیگه مداحی نمی کنم". ساعت حدود یک نیمه شب بود که خسته و کوفته خوابیدم. قبل از اذان صبح متوجه شدم که کسی دستم را تکان می دهد. چشمانم را به سختی باز کردم. چهره نورانی ابراهیم بالای سرم بود. من رو صدا زد و گفت: “پاشو الان موقع اذانه” من هم بلند شدم. با خودم گفتم: “این بابا انگار نمی دونه خستگی یعنی چی؟ ” البته می دونستم که او هر ساعتی هم بخوابه ،قبل از اذان بیداره و مشغول نماز می شه. ابراهیم بچه های دیگه رو هم صدا زد و بعد هم اذان گفت و نماز جماعت صبح رو به راه انداخت. بعد از نماز و تسبیحات، ابراهیم شروع به خواندن دعا کرد و بعد هم مداحی حضرت زهرا(س). اشعار زیبای ابراهیم اشک چشمان همه بچه ها را جاری کرد. من هم که دیشب قسم خوردن ابراهیم رو دیده بودم از همه بیشتر تعجب کردم، ولی چیزی نگفتم. بعد از خوردن صبحانه به همراه بچه ها به سمت سومار برگشتیم.بین راه دائم در فکر کارهای عیجب ابراهیم بودم. یکدفعه نگاه معنی داری به من کرد و گفت: “می خوای بپرسی با اینکه قسم خوردم، چرا روضه خوندم؟” گفتم: “خوب آره، شما دیشب قسم خوردی که… ” پرید تو حرفم و گفت: “چیزی که بهت می گم تا زنده ام جایی نقل نکن". بعد ادامه داد: “دیشب خواب به چشمم نمی اومد ولی نیمه های شب کمی خوابم برد، یکدفعه دیدم وجود مطهرحضرت صدیقه طاهره(س) تشریف آوردند و گفتند: نگو نمی خوانم، ما تو را دوست داریم. هر کس گفت بخوان تو هم بخوان” دیگه گریه امان صحبت کردن بهش نمی داد. ابراهیم بعد از آن به مداحی کردن ادامه داد.

(برگرفته از کتاب سلام بر ابراهیم ، زندگینامه و خاطرات شهید ابراهیم هادی)

قبل از مراسم عقد علی آقا نگاهی به من کرد و گفت : شنیدم که عروس هر چه از خدا بخواهد اجابتش حتمی است. گفتم چه آرزویی داری ؟؟
در حالی که چشمان مهربان را به زمین دوخته بود گفت : اگر علاقه ای به من دارید و به خوشبختی من می اندیشید لطف کنید از خدا برایم آرزوی شهادت را بخواهید
از این جمله تنم لرزید چنین آرزویی برای یک عروس در استثنایی ترین روز زندگی اش بی نهایت سخت بود ، سعی می کردم طفره برم اما علی آقا قسم داد در این روز این دعا را در حقش بکنم ناچار قبول کردم
هنگام جاری شدن خطبه عقد هم برای خودم و هم برای علی طلب شهادت کردم . و بلا فاصله با چشمانی پر از اشک نگاهم را به علی دوختم . آثار خوشحالی در چهره اش آشکار بود . مراسم ازدواج ما در حضور آیت الله مدنی و تعدادی از برادران پاسدار برگزار شد. نمی دانم این چه رازی است که همه پاسداران این مراسم و داماد و آیت الله مدنی همه به فیض شهادت نائل شدند

همسر شهید علی تجلایی

معاون تهذیب مؤسسه آموزش عالی حوزوی فاطمیه دامغان:

مؤسسه آموزش عالی حوزوی فاطمیه دامغان در سوگ سید و سالار شهیدان حضرت اباعبداله الحسین (ع) جامه سیاه بر تن کرد.

مرضیه زندی معاون تهذیب مؤسسه آموزش عالی حوزوی فاطمیه دامغان گفت: به مناسبت آغاز ماه محرم و ایام سوگواری شهادت اباعبداله الحسین(ع)، این مؤسسه با نصب کتیبه، پرچم و پارچه نوشته‌های مناسبتی سیاه‌پوش عزای سالار شهیدان شد.