موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

?يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ

اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره ها و قبیله ها قراردادیم تا یکدیگر را بشناسید.گرامى ترین شما نزدخداوند با تقواترین شماست. به یقین خداوند دانا و آگاه است.
(حجرات/۱۳)

منظور از آفرینش مردم، از یک مرد و زن، همان بازگشت نسب انسان ها به آدم و حوا است، بنابراین، چون همه، از ریشه واحدى هستند، معنى ندارد که از نظر نسب و قبیله بر یکدیگر افتخار کنند، و اگر خداوند براى هر قبیله و طائفه اى ویژگى هائى آفریده، براى حفظ نظم زندگى اجتماعى آنها است; چرا که این تفاوت ها سبب شناسائى است، و بدون شناسائى افراد، نظم در جامعه انسانى حکم فرما نمى شود; زیرا اگر همه یکسان و شبیه یکدیگر و همانند بودند، هرج و مرج عظیمى، سراسر جامعه انسانى را فرا مى گرفت.

تفسیر نمونه

کسی که موقع غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و هوشیار است و فقیر و بنده کسی دیگری نیست. باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند هر نفری یک صاع که تقریباً سه کیلو است، گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافی است.

توضیح المسائل امام خمینی

توجّهات و فضل الهی است که نگهدار انسان است . آن آرامش نفسانی که در انسان موجود است و با آن در برابر حوادث استقامت می کند، مال خداست. این یک حقیقت است، ولی انسان آن را تجربه نکرده است. خدا نکند یک وقت آرامش از شما ها گرفته شود .

 این سکون و اطمینانی که در نفوس وجود دارد،از جانب خداست. تمام برکات از خدای تعالی است. انسان خیال نکند ، این برکات مالِ خود اوست. انسان نباید مغرور شود که ما با دیگران خیلی فرق داریم.

آیت الله بهاءالدینی ،ص۱۴۹

لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ ۖ رَبُّكُمْ وَرَبُّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ

هیچ معبودى جز او نیست. زنده مى کند و مى میراند. او پروردگار شما و پروردگار پدران نخستین شماست.(دخان/۸)

حیات و مرگ شما به دست او است، و پروردگار شما و همه جهانیان او است، بنابراین معبودى جز او نمى تواند وجود داشته باشد، آیا کسى که نه مقام ربوبیت دارد، و نه مالک حیات و مرگ است، مى تواند معبود واقع شود؟!

اگر مى گوئید: بت ها را مى پرستید به خاطر این که نیاکانتان آنها را پرستش مى کردند، بدانید پروردگار آنها نیز خداوند یگانه یکتا است، و علاقه شما به نیاکانتان نیز ایجاب مى کند که جز بر آستان خداوند یکتا، سر فرود نیاورید، و اگر آنها راه و رسمى غیر از این داشته اند، مسلماً در اشتباه بوده اند.

تفسیر نمونه

افطار کردن به چیز حرام:
آیات عظام؛ امام، بهجت، مکارم، بنابر احتیاط واجب کفاره جمع باید بدهد.

آیات عظام؛ رهبری، سیستانی، یک کفاره کافی است ولی احتیاط مستحب آن است که کفاره جمع بدهد.

افطار کردن به چیز غیرحرام:
آزاد کردن بنده یا دو ماه روزه گرفتن و اطعام شصت فقیر

احکام روزه(به صورت نموداری) ص ۷۵

خدا رحمت کند مادرم را. یکی از راه های تربیت وی این بود که هرگاه از ما خلافی می دید، دیگر کار به ما نمی داد؛ یعنی ظرف شستن و دوخت و دوز و مانند آنها را از ما سلب می کرد و از این طریق کار را پیش ما ارزشمند می ساخت. امروزه بسیاری از ما دقیقاً کار را بالعکس می کنیم؛ یعنی وقتی بچه خلافی کرد او را به کار وا می دارند یا اگر اذیت کرد، کار او را دو برابر می کنند. در نتیجه، چنین بچه ای کار را تنبیه تلقی می کند، در حالیکه ما بیکاری را به عنوان تنبیه تلقی می کردیم.
———————–
منبع: پایگاه اطلاع رسانی نشر آثار و اندیشه های حضرت آیت الله محی الدین حائری شیرازی(ره)

?لَخَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَكْبَرُ مِنْ خَلْقِ النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ

آفرینش آسمانها و زمین از آفرینش انسانها عظیم تر است، ولى بیشتر مردم نمى دانند. (غافر/۵۷)

کسى که توانائى دارد این کرات عظیم و کهکشان هاى وسیع و گسترده را با آن همه عظمت بیافریند، و اداره و تدبیر کند، چگونه از احیاى مردگان عاجز و ناتوان خواهد بود؟ این جهل گروهى از مردم است که به آنها اجازه درک این حقایق را نمى دهد.

غالب مفسران، این آیه را پاسخى به مجادله مشرکان در مورد معاد دانسته اند. کبر متکبران مغرور که خود و افکار کوتاهشان را بزرگ، مى پنداشتند، در حالى که در مقایسه با عظمت عالم هستى، ذره ناچیزى بیش نبودند، این معنى از مفهوم آیات، چندان دور نیست ولى با توجه با آیات بعد، معنى اول مناسب تر به نظر مى رسد.

تفسیر نمونه

✍امام رضا (علیه السلام) :

شش نفر خود را تمسخر می‌کنند:

آنکه با زبان از خدا طلب بخشش می‌کند اما با قلبش پشیمان نیست، خود را مسخره کرده است. کسی که از خدا موفقیت بخواهد اما تلاش نکند،‌خود را مسخره کرده است. آنکه از خدا بهشت را طلب کند اما بر سختی‌های دنیا صبر نکند،‌خود را مسخره کرده است.
کسی که با زبان از دوزخ به خدا پناه می‌برد اما شهوات را ترک نمی‌کند خود را تمسخر می‌کند. آنکه مرگ را یاد می‌کند اما خود را برای آن آماده نکرده است خود را مسخره کرده است. کسی که خدا را یاد می‌کند اما مشتاق دیدار خدا نیست خود را تمسخر می‌کند.

معدن الجواهر ج۱ ص۵۹

?كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ

این کتابى است پر برکت که بر تو نازل کرده ایم تا در آیات آن تدبّر کنند و خردمندان متذکّر شوند.(ص/۲۹)

 هدف از نزول این کتاب بزرگ این نبوده که تنها به تلاوت و لقلقه زبان قناعت کنند، بلکه هدف این بوده که آیاتش سرچشمه فکر و اندیشه، و مایه بیدارى وجدانها گردد، و آن نیز به نوبه خود، حرکتى در مسیر عمل بیافریند.

تعبیر به مبارک ، چنان که مى دانیم، به معنى چیزى است که داراى خیر مستمر و مداوم باشد، و این تعبیر، در مورد قرآن اشاره به دوام استفاده جامعه انسانى از تعلیمات آن است، و چون این کلمه، به صورت مطلق به کار رفته، هر گونه خیر و سعادت دنیا و آخرت را شامل مى شود.

خلاصه، هر خیر و برکتى بخواهید در آن است، به شرط این که: در آن تدبر کنید و از آن الهام بگیرید و به حرکت درآئید.

تفسیر نمونه

عَنْ الصادقِ عليه السلام:

اِذا رَأى الْمُنكَرَ فَلَمْ يُنكِرَهُ وَ هوُ يَقْدِرُ عَلَيْهِ، فـَقـَدْ أَحـَبَّ أَنْ يـُعْصَى اللّه ُ، وَ مَنْ أَحَبَّ اَنْ يُعْصَى اللّه ُ فَقَدْ بارَزَ اللّه َ بِالْعَداوةِ.

امام صادق عليه السلام فرمودند:

كسى كـه توانـائى نـهى_ازمنـكر را داشـته باشـد و نهى از منـكر نكـند، دوست دارد كه خـداوند اطـاعت نشـود، و كسى كه نافرمانى خـدا را دوست داشته باشد، آشكارا بـا خـداوند دشمنى كرده است.

آری‌ای ملت غیور شهید پرور ایران! درود بر شما! درود برشما که همیشه در مقابل کفر ایستاده‌اید و می‌ایستید تا آخرین قطره خونتان.

درود برشما‌ای ملت ایران!‌ای مشعل داران امام حسین! تا آخرین قطره خونتان از این انقلاب و از رهبر این انقلاب خوب محافظت کنید تا که این انقلاب اسلامی را به نحو احسن به منجی عالم بشریت تحویل بدهید.

خدایا خدایا تو را قسم می‌دهم به من توفیق سربازی امام_زمان (عج) و نائب برحق او خمینی بت شکن را دهی تا در راه آن‌ها اگر هزاران جان داشته باشم قربانی بدهم.

خاطرات جبهه

?يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ ۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا ۖ وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ

اى مردم! وعده خداوند حق است. مبادا زندگى دنیا شما را بفریبد، و مبادا (شیطان) فریبکار شما را نسبت به (کَرَم) خدا فریب دهد (و مغرور سازد!)(فاطر/۵)

قیامت، حساب، کتاب، میزان، مجازات، کیفر، جنت و نار، وعده هائى است تخلف ناپذیر از سوى خداوند قادر حکیم.

با توجه به این وعده حق، مبادا زندگى دنیا شما را بفریبد، و مبادا شیطان مغرورکننده، شما را فریب دهد، و به عفو و کرم خدا مغرور سازد.

آرى، عوامل سرگرم کننده، و زرق و برقهاى دل فریب این جهان، مى خواهد تمام قلب شما را پر کند، و از آن وعده بزرگ الهى غافل سازد.

تفسیر نمونه

به او نشان بده که با پول نمی‌توان تمام مشکلات و ناراحتی ها را برطرف ساخت.

همیشه با قاطعیت به او بگو:«ما آنقدر توانایی نداریم که هر چیزی را بخریم»

بابت کارهایی که می‌تواند انجام دهد مانند تمیز کردن اتاقش مرتب کردن لباس هایش و آب دادن گل ها به او مقداری پول بده تا از همان سنین کودکی پول‌دراوردن را یاد بگیرد.

از زمانی که کوچک است به اویک قلک هدیه کن تا ارزش پس اندازکردن را بیاموزد هیچ گاه برای او این کار زود نیست.

پدر ودختر

?وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ

و ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم. مادرش او را با ناتوانى روز افزون حمل کرد و دوران شیرخوارگى او در دوسال پایان مى یابد. (آرى به او توصیه کردم) که براى من و براى پدر و مادرت شکر به جا آور که بازگشت (همه شما) به سوى من است.(لقمان/۱۴)

این مسأله از نظر علمى ثابت شده، و تجربه نیز نشان داده که مادران در دوران باردارى گرفتار وهن و سستى مى شوند، چرا که شیره جان و مغز استخوانشان را به پرورش جنین خود اختصاص مى دهند، و از تمام مواد حیاتى وجود خود بهترینش را تقدیم او مى دارند.

به همین دلیل، مادران در دوران باردارى گرفتار کمبود انواع ویتامینها مى شوند که اگر جبران نگردد ناراحتیهائى براى آنها به وجود مى آورد، حتى این مطلب در دوران رضاع و شیر دادن نیز ادامه مى یابد، چرا که شیر، شیره جان مادر است.

جالب این که: در آغاز، توصیه درباره هر دو مى کند ولى به هنگام بیان زحمات و خدمات، تکیه روى زحمات مادر مى نماید تا انسان را متوجه ایثارگرى ها و حق عظیم او سازد.

تفسیر نمونه

سوال: آیا روزه دار می تواند ملاک در امسال و افطار را اذانی قرار دهد که از رسانه‌های گروهی اعلام می شود؟

همه مراجع:اگر موجب اطمینان به دخول وقت شده باشد اعتماد برآن مانعی ندارد.

استفتائات ،ج ۱،ص ۱۳۳،س۳۴