موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

سوال ۱۳۷۱: آيا جايز است افرادی که ازدواج نکرده اند با رعايت موازين شرعی و آداب اخلاقی، در فروشگاه های لباس های زنانه و وسايل آرايش کار کنند؟

جواب: جواز کارکردن و کسب درآمد حلال شرعاً مختص گروه خاصی از مردم نيست، بلکه هر کس که موازين و آداب اسلامی را رعايت کند حق آن را دارد، ولی اگر برای دادن پروانه تجاری يا اجازه کار از طرف ادارات و نهادهای مسئول به خاطر رعايت مصالح عمومی برای بعضی از مشاغل شرايط خاصی وضع شده باشد بايد مراعات شود.

س ۴۲۳۴: آيا ضبط کردن صداى ديگران (بدون قصد هيچگونه استفاده سوء) نيازمند کسب اجازه و دادن اطلاع است؟ در مورد عکس و فيلم چطور؟

ج: موارد مختلف است، اگر صحبت و حضور در جلسه عمومى و در ملأ عام نباشد، ضبط صدا و برداشتن عكس و گرفتن فيلم بدون اجازه طرف جايز نيست.

سوال: اگر سگ از ظرفی که در آن آب یا مایع دیگری بوده، خورده باشد، چگونه باید آن را پاک کرد؟

پاسخ:

 تطهیر با آب قلیل:

?همه مراجع: ابتدا با خاک پاک (آیات عظام: مکارم، بهجت: و مقداری آب) خاکمال شود و بعد از آن دو مرتبه با آب شسته شود.

تطهیر با آب کر و جاری:

آیات عظام: امام، صافی، نوری: بنابر احتیاط واجب، دو مرتبه شسته شود.

آیات عظام: رهبری، وحید، مکارم، بهجت: یک مرتبه کافی است.

آیات عظام: سیستانی و زنجانی: دو مرتبه شسته شود.

س ۴۲۴۰: آیا امر به معروف و نهی از منکر باید در ملاء عام باشد یا در خفا؟

ج: مهم این است که تأثیر بگذارد. زیرا امر و نهی برای محقق شدن غرضی است؛ بنابراین اگر جری شده است و چنانچه در خفا بگوییم اثر ندارد و در ملأ عام امر کنیم اثر می‌کند، باید در ملأ عام (با حفظ شرایط و مراحل) باشد. اگر هم در خفا امر کنیم اثر می‌گذارد، فقط به خودش بگوییم.

آيا آبى كه كف صابون دارد، مى ‏تواند چيز نجس راپاك كند؟

همه مراجع: آرى، آب با كف صابون مضاف محسوب نمى ‏شود.

آیا مواردی مثل خجالت، مهمان بودن در جایی، تنبلی یا … مجوز تیمم بدل از غسل یا وضو می شود؟

پاسخ:
همه مراجع: موارد مزبور مجوز تیمم نیست.
اگر به وظیفه اش عمل نکرد و درتنگی وقت تیمم کرد، معصیت کرده، ولی عبادتش صحیح است.

در كارهاى وضو بسيار شك مى كنم، وظيفه ام چيست؟

همه مراجع (به جز آيات عظام تبريزى و وحيد):
نبايد به شك خود اعتنا كنيد (و مطابق متعارف مردم انجام دهيد).

آيات عظام تبريزى و وحيد:
اگر به حد وسواس برسيد، نبايد به شك خود اعتنا كنيد (و مطابق متعارف مردم انجام دهيد).

آیا خانواده عروس، مى تواند براى داماد حلقه و انگشتر طلا تهیه کند؟

همه مراجع: خرید آن جایز نیست.

طلاى زرد

زینت مردان با طلاى زرد چه حکمى دارد؟

همه مراجع: پوشیدن طلا ـ مانند آویختن زنجیر طلا به گردن و به دست کردن انگشتر و ساعت طلا ـ براى مرد حرام است.

طلاى سفید

طلاى سفید براى مردان چه حکمى دارد؟

همه مراجع: اگر از جنس طلا باشد، جایز نیست ؛ هر چند به رنگ سفید باشد.

حکم پلاتین

آیا در دست کردن و استفاده از پلاتین براى مرد اشکال دارد؟

همه مراجع: استفاده از پلاتین اشکال ندارد.

✍تبصره. پلاتین طلا نیست و فلز دیگرى است.

 آيا بدهي‏ هاي شرعي زن - از قبيل كفّاره، خمس، رد مظالم و… - بر عهده شوهر است؟

✍همه مراجع:
خير، پرداخت اين نوع بدهي‏‌ها، بر شوهر واجب نيست و اگر زن مال دارد، بايد خودش بدهد. در غير اين صورت، تكليفي ندارد.

اگر از دندان خون بيايد و با آب دهان مخلوط شود، فرو بردن آن چه حكمى دارد؟ آيا بايد دهان را آب كشيد؟

✍همه مراجع (به جز آیات عظام مكارم و نورى ): اگر خون به حدى كم باشد كه به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين مى‏رود، پاك است و فرو بردن آن اشكال ندارد.

✍آيةالله نورى: اگر خون به حدى كم باشد كه واسطه مخلوط شدن با آب دهان، از بين مى‏رود، پاك است ؛ ولى فرو بردن آن اشكال دارد.

✍آيةالله مكارم: اگر خون به حدى كم باشد كه به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين مى‏رود، پاك است و فرو بردن آن اشكال ندارد ؛ ولى عمداً اين كار را نكند.

اگر انسان ببيند كسى چيز نجسى را میخورد، آيا لازم است به او بگويد؟

همه مراجع به جز آیت الله بهجت :
خير، لازم نيست به او بگويد.

آيةالله بهجت: خير، لازم نيست به او بگويد ؛ مگر اينكه با او طورى معاشرت داشته باشد كه اگر نگويد، لوازم مشترك بين آن دو نجس مى‌‏شود.

سوال:
آیا علم و یقین فرد وسواسی، در پاکی و نجاست اعتبار دارد؟ وظیفه او در این زمینه چیست؟

✍پاسخ:

همه مراجع:
خیر، علم و یقین وسواسی در پاکی و نجاست معتبر نیست؛ یعنی در تطهیر اشیاء نجس لازم نیست یقین به طهارت آنها برایش حاصل شود؛ بلکه باید ببیند افراد معمولی در چه مواردی یقین به طهارت پیدا می کنند، همان مقدار برای حکم کردن او به طهارت، کافی است. همچنین به گفتار چنین شخصی درباره نجس شدن چیزی، اثری بار نمی شود.

پاسخ:

به طور کلی اگر پشت سر مومن به قصد عیب‌جویی، مطلبی گفته شود که حقیقت دارد و شخص با شنیدن این مطلب ناراحت شود، غیبت است و جایز_نیست.

گفتگو درباره خوبی‌هاى یک فرد حکم
غیبت را ندارد.
همه مراجع به جز آیت‌الله بهجت می فرمایند:
کسب رضایت شخصی که غیبت شده، واجب نیست؛ ولى باید از این گناه توبه کند.

وقت غسل جمعه از اذان صبح است تا:

آیات عظام امام خامنه ای ، مکارم ، وحید خراسانی : تا اذان ظهر و بعد از ظهر به نیت ما فی الذّمه انجام دهد.

 آیت الله سیستانی : غروب آفتاب .

توجه : اگر در روز جمعه غسل نکنند مستحبّ است از صبح شنبه تا غروب، قضاى آن را به جا آورند و کسى که مى ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند مى تواند روز پنجشنبه غسل را به نیّت مقدّم داشتن انجام دهد.

 همه مراجع: مىتواند قضاى غسل جمعه را صبح شنبه تا غروب به جا آورد ولى قضاى آن در روزهاى ديگر وارد نشده است.

توضیح المسائل مراجع مسأله ۶۴۴

س : آیا امر به معروف و نهی از منکر باید در ملاء عام باشد یا در خفا؟

ج: مهم این است که تأثیر بگذارد. زیرا امر و نهی برای محقق شدن غرضی است؛ بنابراین اگر جری شده است و چنانچه در خفا بگوییم اثر ندارد و در ملأ عام امر کنیم اثر می‌کند، باید در ملأ عام (با حفظ شرایط و مراحل) باشد. اگر هم در خفا امر کنیم اثر می‌گذارد، فقط به خودش بگوییم.