موسسه آموزش عالي حوزوي فاطمیه دامغان

عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: … وَ انْهَوْا غَيْرَكُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ فـَإِنَّمـا أُمِـرتُمْ بِالنَّهىِ بَعـْدَ التـَّناهِى.

اميرالمؤمنين على عليه السلام فرمودند: … ديگران را از منكر باز داريد و خود نيز از آن دورى كنيد زيرا شما مأمور شده ايد كه اوّل خودتان منكر را ترك كنيد بعد نهى از منكر نمائيد.

نهج_البلاغه خطبه ۱۰۴

هوس کردم با بی سیم عراقی ها را اذیت کنم. گوشی بی سیم را گرفتم، روی فرکانس یک عراقی که از قبل به دست آورده بودم، چند بار صدا زدم: ” صفر من واحد. اسمعونی اجب” بعد از چند بار تکرار صدایی جواب داد: “الموت لصدام”

تعجب کردم و خنده بچه ها بالا رفت. از رو نرفتم و گفتم: ” بچه ها، انگار این ها از یگان های خودمان هستند، بگذارید سر به سرشان بگذاریم.” به همین خاطر در گوشی بی سیم گفتم: “انت جیش الخمینی”

طرف مقابل که فقط الموت بلد بود گفت: “الموت بر تو و همه اقوامت”

 همین که دیدم هوا پس است،‌ عقب نشینی کرده،‌ گفتم: “بابا ما ایرانی هستیم و شما را سر کار گذاشته بودیم.” ولی او عکس العمل جدی نشان داد و اینبار گفت: “مرگ بر منافق! بالاخره شما را هم نابود می کنیم. نوکران صدام، خود فروخته ها…” دیدم اوضاع قمر در عقرب شد، بی سیم را خاموش کرده و دیگر هوس سر به سر گذاشتن عراقی ها نکردیم.

 وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِّأَنفُسِهِمْ ۚ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ

 آنها که کافر شدند، (و راه طغیان پیش گرفتند،) گمان نکنند مهلتى که به آنان مى دهیم، به سودشان است. ما به آنان مهلت مى دهیم فقط براى این که بر گناهان خود بیفزایند. و براى آنها، عذاب خوارکننده اى (آماده شده) است.(آل عمران/۱۷۸)

 از آیات قرآن مجید استفاده مى شود:

 خداوند افراد گنهکار را در صورتى که زیاد آلوده گناه نشده باشند به وسیله زنگ هاى بیدار باش و عکس العمل هاى اعمالشان، و یا گاهى به وسیله مجازات هاى متناسب با اعمالى که از آنها سرزده است، بیدار مى سازد و به راه حق باز مى گرداند. اینها کسانى هستند که هنوز شایستگى هدایت را دارند و مشمول لطف خداوند مى باشند و در حقیقت مجازات و ناراحتى هاى آنها، نعمتى براى آنها محسوب مى شود.

ولى آنها که در گناه و عصیان، غرق شوند و طغیان و نافرمانى را به مرحله نهائى برسانند، خداوند آنها را بحال خود وامى گذارد و به اصطلاح به آنها میدان مى دهد تا پشتشان از بار گناه سنگین شود و استحقاق حداکثر مجازات را پیدا کنند. اینها کسانى هستند که تمام پل ها را پشت سر خود ویران کرده اند، راهى براى بازگشت نگذاشته اند، پرده حیا و شرم را دریده، لیاقت و شایستگى هدایت الهى را کاملاً از دست داده اند.

تفسیر نمونه

یکی از شاگردان آیت‌الله مرعشی نقل می‌کند: ایشان دلیل هجرت به قم و اقامت در این شهر را چنین بیان می‌کرد :
پدرم آقا سید محمود مرعشی که از زاهدان و عابدان روزگار بود ختم مجربی را انتخاب و چهل شب بر خواندن آن مداومت نمود تا شاید خداوند به طریقی قبر شریف حضرت زهرا( س) را به وی نشان دهد .
در عالم رؤیا به محضر مقدس امام صادق(ع) و یا امام باقر (ع)مشرف می‌شود از او می‌پرسند:
چه می‌خواهی ؟
عرض می‌کند: می‌خواهم بدانم قبر فاطمه‌ی زهرا(س) در کجاست تا آن را زیارت کنم؟

حضرت می‌فرمایند :نمی‌توان برخلاف وصیت، قبرش را مشخص کنند به دامان کریمه اهل‌بیت چنگ بزن زیرا خدا جلال و جبروت حضرت فاطمه را به حضرت معصومه عنایت فرموده .
هر کس بخواهد ثواب زیارت حضرت زهرا را درک کند به زیارت فاطمه معصومه برود آیة الله مرعشی گفتند:پدرم مرا سفارش می کرد من قادر به زیارت ایشان نیستم ،اما تو این کار را انجام بده.

فروغ کوثر

إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

 این فقط شیطان است که پیروان خود را (با سخنان و شایعات بى اساس،) مى ترساند. از آنها نترسید. و تنها از (مخالفت) من بترسید اگر ایمان دارید!(آل عمران/۱۷۵)

اگر در قلبى ترس از غیر خدا پیدا شود، نشانه عدم تکامل ایمان و نفوذ وسوسه هاى شیطانى است; زیرا مى دانیم در عالم بیکران هستى تنها پناهگاه، خدا است و مؤثر بالذات فقط او است و دیگران در برابر قدرت او قدرتى ندارند.

 اصولاً مؤمنان اگر ولىّ خود را که خدا است با ولى مشرکان و منافقان که شیطان است مقایسه کنند، مى دانند که آنها در برابر خداوند هیچگونه قدرتى ندارند. و به همین دلیل، نباید از آنها، کمترین وحشتى داشته باشند، نتیجه این سخن آن است که: هر کجا ایمان نفوذ کرد شهامت و شجاعت نیز به همراه آن نفوذ خواهد کرد.

تفسیر نمونه

امام جعفر صادق (ع):

اميرالمؤمنين عليه السلام مي فرمود : بهترين عبادت عفت است .

اصول كافي ، ص۱۲۵

فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

آنها بخاطر نعمتهایى که خداونداز فضل خود به ایشان بخشیده است، خوشحالند. و بخاطر کسانى که هنوز به آنها ملحق نشده اند[= مجاهدان و شهیدان آینده]، شادمانند. که نه ترسى بر آنهاست، و نه اندوهى خواهند داشت.(آل عمران/۱۷۰)

شاهدى بر بقاى روح

از جمله آیات قرآن که با صراحت، دلالت بر بقاى روح دارد، آیات فوق است که درباره حیات شهیدان بعد از مرگ مى باشد، و این که بعضى احتمال داده اند: مراد از حیات، معنى مجازى آن است و منظور باقى ماندن آثار زحمات و نام و نشان آنها است، بسیار از معنى آیه دور است و با هیچ یک از جمله هاى آیات فوق، اعم از دریافت روزى و سرور آنها از جهات مختلف، سازگار نمى باشد. به علاوه آیات فوق، دلیل روشنى بر مسأله برزخ و نعمت هاى برزخى است.

تفسیر نمونه

شهید مطهری:
ظهور مهدی موعود حلقه ای است از حلقات مبارزه اهل حق و اهل باطل که به پیروزی نهایی اهل حق منتهی می شود. سهیم بودن یک فرد در این سعادت موقوف به این است که آن فرد عملا در گروه حق باشد.

منبع : قیام و انقلاب مهدی علیه السلام ص ۵۶

 وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا ۚ بَلْ أَحْيَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ

 (اى پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانى که در راه خدا کشته شدند، مرده اند! بلکه زنده اند، و نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند.(آل عمران/۱۶۹)

منظور از حیات و زندگى در اینجا همان حیات و زندگى برزخى است که ارواح در عالم پس از مرگ دارند، نه زندگى جسمانى و مادى، گرچه زندگى برزخى، اختصاصى به شهیدان ندارد، بسیارى دیگر از مردم نیز داراى حیات برزخى هستند. ولى از آنجا که حیات شهیدان یک حیات فوق العاده عالى و آمیخته با انواع نعمت هاى معنوى است ـ به علاوه موضوع سخن، در آیه آنها هستند ـ تنها از آنها نام برده شده است. آنها به قدرى غرق مواهب حیات معنوى هستند که گویا زندگى سایر برزخیان در مقابل آنها چیزى نیست.

تفسیر نمونه

شهر اگر سقوط کرد آن را پس می گیریم مواظب باشید ایمان تان سقوط نکند!

برای حفظ ایمانمون، باید ایمان_جامعه را حفظ کنیم امر به معروف و نهی از منکر را تبلیغ و ترویج کنیم

 إِن يَنصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ ۖ وَإِن يَخْذُلْكُمْ فَمَن ذَا الَّذِي يَنصُرُكُم مِّن بَعْدِهِ ۗ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ

 اگر خداوند شما را یارى کند، هیچ کس بر شما غلبه نخواهد کرد. و اگر دست از یارى شما بردارد، کیست که بعد از او، شما را یارى کند؟! و مؤمنان باید، تنها بر خداوند توکّل کنند.(آل عمران/۱۶۰)

در این آیه نکته توکل بر خداوند بیان شده است و آن این که: قدرت او بالاترین قدرت هاست، به حمایت هر کس اقدام کند هیچ کس نمى تواند بر او پیروز گردد. همان طور که اگر حمایت خود را از کسى برگیرد هیچ کس قادر به حمایت او نیست، کسى که این چنین همه پیروزى ها از او سرچشمه مى گیرد، باید به او تکیه کرد، و از او کمک خواست، مى فرماید: اگر خداوند شما را یارى کند، هیچ کس بر شما پیروز نخواهد شد، و اگر دست از یارى شما بردارد، کیست که بعد از او شما را یارى کند ؟

تفسیر نمونه

امام صادق علیه السلام میفرمایند:
مرد در خانه و نسبت به خانواده اش نيازمند رعايت سه صفت است:
هر چند در طبيعت او نباشد: خوشرفتارى ،گشاده_دستى به اندازه،وغيرتى همراه با خويشتن دارى.

وَلَئِن قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ

 و اگر در راه خدا کشته شوید یا بمیرید، (زیان نکرده اید. زیرا) آمرزش و رحمت خدا، از آنچه (آنها درطول عمر

خود،) جمع آورى مى کنند، بهتر است.(آل عمران/۱۵۷)

اصولاً نباید این دو را با هم مقایسه کرد ولى در برابر افکار پستى که چند روز زندگى و ثروت اندوزى را بر افتخار جهاد و شهادت مقدم مى داشتند راهى جز این نیست که گفته شود: آنچه را شما از طریق شهادت یا مردن در راه خدا به دست مى آورید بهتر است از آنچه کافران از راه زندگى نکبت بار و آمیخته با شهوات و دنیاپرستى خویش جمع آورى مى کنند.

تفسیر نمونه

 وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

 هرگز سست نشوید! و غمگین نگردید. و شما برترید اگر ایمان داشته باشید.(آل عمران/۱۳۹)

 تَهِنُوا از ماده وهن گرفته شده که در لغت به معنى هر نوع سستى است، خواه در جسم و تن باشد، و یا در اراده و ایمان.

 جمله وَ أَنْتُمُ الأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ: شما برترید اگر ایمان داشته باشید ، جمله بسیار پر معنى است، یعنى: شکست شما در حقیقت براى از دست دادن روح ایمان و آثار آن بوده، شما اگر فرمان خدا و پیامبر را در این میدان زیر پا نمى گذاشتید گرفتار چنین سرنوشتى نمى شدید، اما باز هم غمگین نباشید، اگر بر مسیر ایمان ثابت بمانید پیروزى نهائى از آن شما است، و شکست در یک میدان، به معنى شکست نهائى در جنگ نیست.

تفسیر نمونه

هَٰذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ

 این، بیان و هشدارى است براى عموم مردم. و هدایتو اندرزى است براى پرهیزگاران.(آل عمران/۱۳۸)

یعنى در عین این که این بیانات جنبه همگانى و مردمى دارد تنها پرهیزگاران و افراد با هدف از آن الهام مى گیرند و هدایت مى شوند.

بر اساس آنچه گفته شد هذا به مسأله سیر در ارض اشاره دارد که هم بیان عامى است براى همه.هم هدایت و بیان راه رسیدن به رشد و تعالى است.و هم پند و موعظه به خصوص براى متقین است، از این نظر که آنها هستند که از این فرمان استفاده مى کنند.

 ولى بر اساس تفسیر دیگرى، هذا اشاره به قرآن مجید است که هم بیان روشنى است براى کسانى که بخواهند طریق تعالى را بپیمایند، که البته بسته به انتخاب خود آنها است.

تفسیر نمونه